5 การวิเคราะห์สถานการณ์ด้านน้ำและน้ำเสีย

                ปัจจุบันเกณฑ์ความเป็นเมืองสีเขียวในด้านการจัดการน้ำและคุณภาพน้ำ จัดให้กรุงเทพมหานครอยู่ในระดับต่ำกว่าเกณฑ์เฉลี่ย  โดยพบว่าอัตราการใช้น้ำเฉลี่ยของคนกรุงเทพมหานครอยู่ที่ประมาณ 340 ลิตรต่อคนต่อวัน ซึ่งสูงกว่าค่าเฉลี่ยของอัตราการใช้น้ำเฉลี่ย 278 ลิตรต่อคนต่อวันของกลุ่มประเทศในเอเชียจำนวน 22 เมืองที่มีการศึกษา  ซึ่งอาจมีสาเหตุมาจากการที่กรุงเทพมหานครมีแหล่งน้ำที่อุดมสมบูรณ์  โดยประมาณ 90% ของน้ำใช้ในเมืองมาจากแม่น้ำเจ้าพระยาและแม่น้ำแม่กลอง อย่างไรก็ตามแหล่งน้ำทั้งสองก็มีการปนเปื้อนจากแหล่งมลพิษต่างๆ ทำให้ต้องมีการบำบัดน้ำด้านคุณภาพน้ำให้ดีเพียงพอสำหรับการนำมาผลิตเป็นน้ำประปา สำหรับการใช้น้ำใต้ดินของพื้นที่กรุงเทพมหานครนั้นมีข้อจำกัด เนื่องจากปัญหาการสูบน้ำใต้ดินปริมาณมากในอดีต ทำให้เกิดปัญหาแผ่นดินทรุดตัวและยังมีปัญหาของน้ำเค็มแทรกอีกด้วย          

 


ภาพ อัตราการใช้น้ำเฉลี่ยของเมืองต่างๆในทวีปเอเชีย จำนวน 22 เมือง
(ที่มา : Siemens , 2011)
 

                นอกจากนี้ปัญหาของน้ำสูญเสียในระบบท่อจ่ายน้ำประปาของกรุงเทพมหานครสูงถึง 35% ซึ่งมีค่าสูงกว่าเกณฑ์เฉลี่ยของกลุ่มประเทศในเอเชียซึ่งอยู่ที่ 22% ดังนั้นจำเป็นจะต้องช่วยกันลดปัญหาของน้ำสูญเสียเพื่อช่วยกันอนุรักษ์ทรัพยากรน้ำอย่างยั่งยืน
                จากการศึกษาการประเมินของบริษัทซีเมนต์ตามเกณฑ์ความเป็นเมืองสีเขียวในด้านสุขาภิบาลและการจัดการน้ำเสีย จัดให้กรุงเทพมหานครอยู่ในระดับต่ำกว่าเกณฑ์เฉลี่ย  เนื่องจากมีจำนวนประชากรเพียง 51% เท่านั้นที่เข้าถึงระบบสุขาภิบาลที่ดี เมื่อเทียบกับค่าเฉลี่ย 70% ของจำนวนประชากรที่เข้าถึงระบบสุขาภิบาลที่ดี ของกลุ่มประเทศในเอเชียจำนวน 22 เมืองที่มีการศึกษา    สำหรับปริมาณน้ำเสีย พบว่ามีเพียง 42% ของน้ำเสียที่เกิดขึ้นโดยประมาณที่สามารถรวบรวมเพื่อนำไปบำบัดโดยระบบบำบัดน้ำเสียของกรุงเทพมหานคร สำหรับน้ำเสียส่วนใหญ่ที่ไม่ได้รับการบำบัดมีการปล่อยทิ้งลงคู คลองและแม่น้ำ ทำให้แหล่งน้ำเน่าเสีย 

 

                มาตรการที่เสนอแนะในการขับเคลื่อนสู่ความเป็นเมืองสีเขียว
มาตรการระยะสั้น:    

 มาตรการระยะยาว:

 แนวทางการมีส่วนร่วมของประชาชน

1.  เราสามารถปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้น้ำในชุมชนหรือในบ้านหรือที่ไหนที่เราไปอย่างเป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม โดยการนำหลัก 3Rs เข้ามาใช้ ดังนี้

Reduce การลดอัตราการใช้น้ำ ได้แก่

             Reuse การใช้ซ้ำ ได้แก่

             Recycle การนำน้ำทิ้งหลังการบำบัดนำกลับมาใช้ใหม่

2.  ไม่ทิ้งขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูลลงสู่แหล่งน้ำ คูคลอง ท่อระบายน้ำ

3.  ติดตั้งถังดักไขมัน และระบบบำบัดน้ำเสียในครัวเรือนก่อนปล่อยทิ้งสู่แหล่งน้ำ

4.  ช่วยกันดูแลแหล่งน้ำ คูคลองในชุมชน เช่นช่วยกันแนะนำตักเตือนผู้ที่ทิ้งขยะลงคูคลอง หรือแจ้งเจ้าหน้าที่ของรัฐให้ดำเนินการตามกฎหมายกับผู้ลักลอบปล่อยน้ำเสียลงคูคลอง  หรือมีการรวมกลุ่มเป็นประชาคมคลองร่วมมือกันอนุรักษ์คูคลอง

5.  ดูแลรักษาหน้าบ้านริมคลองให้สะอาด

6.  ปลูกต้นไม้ประดับริมคลองให้สวยงามร่มรื่น สามารถใช้เป็นพื้นที่พักผ่อนของคนในชุมชนใกล้เคียงได้

7.  เลือกใช้ผลิตภัณฑ์ที่เป็นมิตรกับสิ่งแวดล้อม ไม่ส่งผลกระทบให้น้ำเน่าเสีย